– Hơn 70 câu hỏi của bạn đọc đã gửi đến giao lưu với các chuyên gia tài chính, chứng khoán, ngân hàng tại buổi giao lưu trực tuyến: “Có tiền nhàn rỗi, đầu tư vào đâu?” do Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online vừa tổ chức vào chiều 24-3.
Ba chuyên gia được mời tham gia giao lưu gồm:
– Thạc sĩ Đinh Thế Hiển, chuyên gia tài chính – đầu tư, thành viên Hội đồng tư vấn đầu tư Ngân hàng Eximbank
– Thạc sĩ Nguyễn Miên Tuấn, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC)
– Thạc sĩ Lê Đạt Chí, nhà phân tích chứng khoán, giảng viên Đại học Kinh tế TPHCM.
Dưới đây là nội dung các câu hỏi của bạn đọc và phần trả lời của các chuyên gia tại buổi giao lưu:
Minh Hương: Gửi tiết kiệm ngân hàng thì lãi suất tối đa 12% nhưng tôi nghi ngờ năm nay có khả năng lạm phát trên 12%, có nghĩa lãi suất thực tiết kiệm âm. Đầu tư chứng khoán thì thấy giá lên xuống thất thường; đất đai thì cần vốn hàng tỉ đồng, nhân viên văn phòng như tôi làm sao mơ tới.
Các chuyên gia có thể đưa ra lời khuyên cho đầu tư của tôi với đồng tiền nhàn rỗi khoảng vài chục triệu đồng?
Thạc sĩ Đinh Thế Hiển: Không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nước phát triển cũng đôi khi lâm vào tình cảnh lãi suất tiền gửi không dương so với lạm phát. Ví dụ trường hợp của Nhật Bản lãi suất là 0% trong một thời gian dài. Mặc dù xét về lý thuyết gửi ngân hàng đang bị lãi suất âm nhưng nhiều người vẫn gửi tiền vào ngân hàng trong giao đoạn các cơ hội đầu tư bị suy giảm, vì dù sao vẫn còn được hưởng lãi suất hơn là đem chi xài hoặc đầu tư vào những kênh có nhiều bấp bênh như chứng khoán và bất động sản hiện nay.
Về trường hợp của bạn, với số tiền ít thì việc gửi ngân hàng không phải là lựa chọn tốt trừ khi bạn muốn an toàn tuyệt đối. Đây là cơ hội bạn chọn lựa mua cổ phiếu của những công ty có hoạt động sản xuất kinh doanh chắc chắn mà hiện nay giá cổ phiếu là rất tốt cho đầu tư dài hạn. Vấn đề để tạo ra một tài sản lớn trong tương lai thì bạn không nên chờ số tiền đó được sinh lời gấp hai, gấp ba lần mà bạn liên tục bổ sung đầu tư bằng những khoản tiền tiết kiệm dù ít của mình theo cách mua dần dần một số loại cổ phiếu mà bạn đã chọn lựa. Theo thời gian, bạn sẽ thấy vốn đầu tư của mình được tăng trưởng rõ rệt và khi đó bạn có thể quyết định những việc đầu tư lớn hơn, ví dụ bán toàn bộ cổ phiếu đi để đầu tư vào một căn hộ hoặc chuyển một phần cổ phiếu sang đầu tư vàng…
Vấn đề ở chỗ, khi số vốn còn ít, bạn cần phải liên tục bổ sung đầu tư bằng khoản tiết kiệm của mình chứ đừng tìm kiếm những cơ hội sinh lời cực nhanh sẽ rất rủi ro, ví dụ nhiều người đã bị lừa vì lao vào kênh đầu tư tiền trên mạng mà báo chí đã đăng trong thời gian vừa qua.
Nguyễn Văn Mỹ: –
1/ Tại sao vừa qua Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam lại vội vàng cho phép thành lập nhiều ngân hàng và các công ty chứng khoán đến như vậy?
2/ Tại sao vừa qua các biện pháp kìm chế lạm phát lại thiếu thống nhất đến thế, lúc thì thắt chặt tiền tệ, lúc thì yêu cầu bơm tiền ra, lúc thì hạn chế cho vay chứng khoán và bất động sản, rồi lại có quan chức yêu cầu phải cho vay bình thường?
Thạc sĩ Đinh Thế Hiển: –
1. Trong nền kinh tế thị trường rất hạn chế việc dùng hành chánh để cấp phép kinh doanh. Bản thân ngân hàng là một doanh nghiệp, nếu thỏa mãn các tiêu chí theo quy định thì có quyền thành lập. Việc hạn chế có thể tốt nhưng sẽ sinh ra độc quyền làm hoạt động ngân hàng không phát triển. Vấn đề là Ngân hàng Nhà nước phải có các biện pháp giám sát hoạt động hệ thống ngân hàng thương mại (NHTM) có hiệu quả và bảo đảm an toàn.
Có một điểm cần lưu ý là các tập đoàn sản xuất kinh doanh nhà nước lại đi lập ngân hàng, điều này có thể tạo ra chất lượng tín dụng không tốt do việc cho vay có tính nội bộ. Về nguyên tắc, Nhà nước có thể hạn chế hoặc không cho phép những ngân hàng này thành lập vì Nhà nước đã có những ngân hàng thương mại cổ phần do Nhà nước nắm quyền chi phối đảm nhận những nhiệm vụ này.
2. Việc thắt chặt tiền tệ là một việc làm cần thiết mang tính khẩn cấp bởi vì rất nhiều NHTM đã cung tín dụng quá mức an toàn ảnh hưởng trực tiếp đến mức tăng lạm phát rất mạnh trong thời gian qua cũng như đưa rủi ro trong hệ thống ngân hàng lên rất cao. Có nhiều chuyên gia cho rằng việc thắt chặt cần có lộ trình nhưng phải hiểu rằng lẽ ra NHNN đã làm từ trước, do vậy việc thắt chặt này là rất cần thiết.
Việc đưa tiền trở lại lưu thông có vẻ mâu thuẫn với việc thắt chặt nhưng phải hiểu hai luồng tiền này có tính chất quản lý khác nhau. Luồng tiền đưa ra được quản lý chặt và có kỳ hạn quay về do đó nó có thể đáp ứng sự thiếu hụt tiền trước mắt nhưng nó không góp phần tạo ra lạm phát.
Tất nhiên, lý tưởng nhất vẫn là việc điều tiết dòng tiền có kế hoạch như các chuyên gia đang góp ý, tuy nhiên, phải hiểu trong những giai đoạn đặc biệt thì bên cạnh những giải pháp lâu dài cần có những biện pháp tình thế, ví dụ như việc đưa tiền ra có kiểm soát như đã nêu.
Hoang Anh: Nhiều người nói chứng khoán đã rớt đến đáy của nó nhưng VN-Index vẫn cứ rớt mỗi ngày. Vậy đâu là đáy? Và tại sao thị trường vẫn rớt liên tục mặc dù nhiều chuyên gia nói mức này đã là thấp hơn giá trị thực của các cổ phiếu. Vậy giá trị thực thực chất là như thế nào?
Thạc sĩ Lê Đạt Chí: Giá trị thực mà chúng ta thường hay nghe các chuyên gia nói đều dựa trên một kỳ vọng (dự báo) của các chuyên gia này. Việc sử dụng những mô hình khác nhau cũng tạo ra kết quả giá trị thực (giá trị nội tại) khác nhau. Những kỳ vọng của các chuyên gia cũng không thể nào phản ánh những thông tin của thị trường. Những tháng gần đây, lạm phát vượt quá dự đoán của mọi người đã ảnh hưởng không tốt cho thị trường và sẽ làm thay đổi những kỳ vọng trong việc định giá trị thực. Do đó, đâu là giá trị thực của từng cổ phiếu thì tùy vào người phân tích.
Chính vì vậy, chúng ta thường thấy các chuyên giá nhóm mua thì đều đưa ra rằng giá nhiều cổ phiếu thấp hơn giá trị thực của chúng mà ít thấy lời khuyên nên bán ra.
Tuy nhiên, giá cổ phiếu thấp hơn giá trị thực nhưng đang trong xu thế của sự bất lợi cho việc mua vào nên thời điểm đầu tư mới là quan trọng, quan trọng không kém việc lựa chọn cổ phiếu dưới giá trị thực.
Một vấn đề lư ý, nếu nhiều nhà đầu tư đều có đánh giá như trên thì họ sẽ hành xử để mua vào. Tuy nhiên, hiện nay, nhóm nhà đầu tư kỳ vọng theo hướng phân tích của các chuyên gia còn ít.
Điều mà chúng tôi muốn nói đến là chọn thời điểm để bước vào thị trường không kém phần quan trọng so với việc lựa chọn cổ phiếu có giá thấp hơn cái gọi là giá trị thực.
Ngọc Thu: Nguyên nhân chính cho sự suy giảm liên tục của thị trường chứng khoán (TTCK) trong thời gian qua là gì? Có phải là do niềm tin của nhà đầu tư sa sút? Như vậy đây là kênh đầu tư quá rủi ro vì thực chất giá cổ phiếu không hề phản ánh đúng giá trị của nó. Vậy có nên tiếp tục đầu tư vào chứng khoán?
Thạc sĩ Nguyễn Miên Tuấn: Các nguyên nhân chính khiến thị trường chứng khoán giảm liên tục trong thời gian qua có thể bao gồm: ảnh hưởng từ khủng hoảng cho vay tín dụng thứ cấp ở Mỹ khiến thị trường chứng khoán toàn cầu bị sụt giảm mạnh, những khó khăn nội tại của nền kinh tế Việt Nam khi lạm phát gia tăng, niềm tin vào sự tăng trưởng kinh tế không còn lạc quan như trước.
Bên cạnh đó, một phần vốn đầu tư vào thị trường chứng khoán được tài trợ từ ngân hàng, khi thị trường giảm mạnh, áp lực bán ra cổ phiếu để thu hồi nợ của các ngân hàng cũng là một nguyên nhân quan trọng khiến thị trường sụt giảm mạnh như hiện nay.
Trên thực tế, đầu tư vào thị trường chứng khoán hay đầu tư vào bất kỳ thị trường nào khác đều tiềm ẩn những rủi ro song hành với khả năng sinh lời. Không phải ngẫu nhiên mà trong các lớp học về chứng khoán, bao giờ các khái niệm về lợi nhuận và rủi ro được giới thiệu trước tiên.
Một vấn đề nữa là đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay không phải chỉ đầu tư vào cổ phiếu mà bạn có thể đầu tư vào trái phiếu hoặc chứng chỉ quỹ đầu tư – những loại chứng khoán có mức độ rủi ro thấp hơn cổ phiếu.
Do cổ phiếu cũng là một loại hàng hóa nên có cả giá trị và giá cả. Trong một số thời điểm, giá cả có thể cao hơn nhiều lần so với giá trị và ở một số thời điểm khác thì giá cả lại được kéo về gần với giá trị, thậm chí dưới giá trị của nó. Một điểm nữa tôi muốn chia sẻ với bạn là không có một giá trị chuẩn cho một loại chứng khoán mà giá trị được xác định tùy thuộc vào quan điểm và phương thức xác định của từng nhà đầu tư.
Trong bối cảnh hiện nay, tôi cho rằng đầu tư chứng khoán vẫn là một kênh đầu tư tốt đối với những nhà đầu tư có vốn nhàn rỗi và có quan điểm đầu tư trung và dài hạn. Thực tế là rất khó để bạn có thể mua được tại điểm đáy và khi thị trường hồi phục trở lại thì rất khó để mua được chứng khoán với giá rẻ như hiện nay.
Nguyễn Thu Thủy: Chứng khoán xuống liên tục, các chuyên gia nói đây là thời điểm đúng để đầu tư, nhưng theo tôi biết rất nhiều tổ chức là ngân hàng cũng như công ty chứng khoán liên tục bán ra trong thời gian này. Như vậy liệu có phải càng làm hại thị trường hay không?
Thạc sĩ Lê Đạt Chí: Trước tiên, việc sụt giảm thị trường sau tết nằm ngoài dự báo của các tổ chức tài chính trong và ngoài nước. Do đó khi thị trường giảm điểm thì các quỹ cũng như các công ty chứng khoán bán ra. Thị trường tiếp tục hoảng loạn. Việc hoảng loạn này đưa đến những cổ phiếu hiện đang repo phải bán ra. Nhân cơ hội này, sau khi đã bán ra các cổ phiếu tự doanh của mình, các tổ chức này để cho thị trường tự điều chỉnh, đồng thời họ lại bán ra hàng loạt cổ phiếu repo để kìm thị trường nhằm mua vào sau này với giá rẻ.
Tuy nhiên, khi thị trường bị kìm giữ ở mức thấp sẽ gây ra mất niềm tin và khó có thể phục hồi. Như vậy, động cơ kìm thị trường mà các tổ chức và các quỹ đầu tư đang làm chỉ có một lợi ích là mua giá rẻ nhưng điều tổn hại sau đó chính là lòng tin của nhà đầu tư và khó có thể phục hồi để tìm kiếm lợi nhuận.
Đồng thời, sau thời kỳ này, những động thái trên sẽ làm cho thị trường sàng lọc lại những nhà cung cấp dịch dụ cho mình, điều đó sẽ tác hại đến uy tín của các tổ chức. Đó mới là cái lớn.
Quả thật, trong vấn đề nghiên cứu thì có thể nói giá nhiều cổ phiếu rất thấp nhưng không phải là thời điểm để mua tốt. Án binh bất động hiện nay của nhiều quỹ vẫn là tốt nhất. Chẳng hạn, Quỹ Tầm nhìn của SSI cũng chưa giải ngân hết và cũng chưa tham gia vào thị trường mà mới đang xem xét đầu tư.
Nguyễn Thu Thủy – Nếu ông là Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, ông có tìm cách để cứu thị trường không? Vì sao? Hay ông chỉ ngồi yên và để nó tự vận động theo quy luật bình thường? Cho tôi hỏi ông, trong thời gian này, công ty của ông có mua vào chứng khoán không hay cũng giống nhà đầu tư bán ra để cắt lỗ?
Thạc sĩ Nguyễn Miên Tuấn: Quan điểm của tôi cho rằng, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước là cơ quan quản lý thị trường, do vậy, nhiệm vụ của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước là phải xây dựng một môi trường pháp lý đầy đủ và rõ ràng để điều chỉnh các hoạt động của thị trường, giám sát việc tuân thủ các quy định, đề xuất và tổ chức thực hiện các định hướng giúp cho thị trường chứng khoán phát triển ổn định và bền vững, thực hiện đúng chức năng là kênh huy động vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế.
Đối với hoạt động tự doanh của công ty chúng tôi, trong giai đoạn này chúng tôi vẫn tiếp tục mua vào chứng khoán của những công ty tốt, có khả năng sinh lợi cao trong trung, dài hạn và hầu như không bán ra trong giai đoạn hiện nay.
Tôi cho rằng, trong bối cảnh thị trường chứng khoán như hiện nay, các nhà đầu tư có tổ chức càng phải hết sức bình tĩnh và thể hiện vai trò định hướng thị trường, không nên thực hiện đầu cơ giá xuống để khiến cho thị trường ngày một xấu hơn.
Lê Minh: – Quả thật, tôi đang rất khó khăn trong việc chọn lựa kênh đầu tư với một thị trường đang quá bấp bênh như Việt Nam hiện nay. Tôi đã dành dụm được một số tiền khoảng 600 triệu đồng, cộng với thu nhập hàng tháng khoảng 9 triệu đồng với ao ước mua một chung cư trả góp cỡ trung bình. 8 tháng qua, thị trường bất động sản, nhất là căn hộ chung cư tăng giá đến chóng mặt, lên gấp 3-4 lần so với giá trị thực của nó. Tôi thật sự bị chới với nên quyết định không chui đầu vào một thị trường mà bạn bè chúng tôi gọi là đang “điên”.
Ba tháng trước, tôi quyết định dùng số tiền này đầu tư vào chứng khoán và đổi thành tiền đô la Mỹ vì nghĩ rằng nó sẽ không mất giá bằng tiềng đồng. Thế nhưng hai kênh đầu tư này đang làm cho tôi lỗ một khoản tiền khá lớn do nền kinh tế Mỹ đang suy yếu và thị trường chứng khoán Việt Nam rớt thê thảm.
Tôi chưa bao giờ nghĩ đến việc đầu tư vào vàng.
Theo các chuyên gia, với tình hình hiện nay, tôi nên đầu tư vào kênh gì? Tôi có nên bán đô la và các cổ phiếu đang giữ, hay tiếp tục giữ nó? Số tiền tôi bị lỗ ltrong ba tháng đã lên khoảng 90 triệu đồng rồi. Tôi thấy tiền của tôi vào thị trường chứng khoán ngày càng bị bốc hơi rõ.
Thạc sĩ Đinh Thế Hiển: Trước hết, những quan tâm của bạn cũng là quan tâm của rất nhiều nhà đầu tư đã có nhiều kinh nghiệm hoặc mới tham gia thị trường như hiện nay. Việc thua lỗ của bạn lên đến 90 triệu đồng là khá lớn nhưng so với số tiền đầu tư trước là 600 triệu đồng thì thiệt hại của bạn vẫn còn thấp hơn nhiều so với những người khác và đôi khi chúng ta phải chấp nhận một sự thiệt hại nào đó để đánh đổi lấy “cảm giác” và kinh nghiệm.
Với số vốn hiện nay của bạn cũng như khả năng bổ sung hàng tháng khoảng 9 triệu đồng, bạn đang đứng trước cơ hội đầu tư trong thị trường suy thoái để có thể thu hoạch trong vòng 1 đến 2 năm sau. Việc quyết định đầu tư của bạn tùy thuộc kỳ vọng mà bạn mong muốn nhắm tới.
1. Nếu bạn đang muốn bảo toàn vốn trong tình hình lạm phát cao và các cơ hội đầu tư chưa rõ rệt thì bạn có thể mua vàng vật chất gửi vào ngân hàng lấy lãi. Hiện nay, vàng đang xuống giá thì với dự đoán vàng vào cuối năm sẽ đạt khoảng 20 triệu đồng/lượng thì việc đầu tư này có thể tốt hơn là gửi tiền vào ngân hàng. Nhưng giai đoạn này không phải là giai đoạn đầu tư lướt sóng trên sàn giao dịch vàng.
2. Nếu bạn sẵn sàng giữ số tiền đó trong khoảng thời gian tương đối dài (trên 1 năm) và mong muốn có mức sinh lợi từ 20%/năm trở lên thì khi VN-Index xuống đến 500, bạn có thể chọn những cổ phiếu kinh doanh vững chắc và ít bị ảnh hưởng lợi nhuận trong tình hình đầu tư tài chính và bất động sản suy thoái, chọn những cổ phiếu có thương hiệu hoặc những cổ phiếu có lợi nhuận tốt nhưng giá trị vốn điều lệ thấp để đầu tư. Những cổ phiếu bạn nên quan tâm đó là các cổ phiếu ngân hàng mà thị giá đã xuống rất thấp nhưng tiềm năng phát triển rất lớn như ACB, Eximbank, An Bình hoặc cổ phiếu của những công ty có thực lực về sản xuất, không lao theo làn sóng đầu tư tài chính và bất động sản vừa qua như Đạm Phú Mỹ…
3. Nếu bạn tìm kiếm một khoản lợi nhuận cao và chấp nhận đầu tư dài hạn trên 2 năm thì hiện nay những dự án chung cư và đất nền vừa mới triển khai được rao bán với giá gốc là một cơ hội tốt để bạn chọn lựa mà trước đây bạn phải mua với giá đắt gấp nhiều lần. Khoản đầu tư này sẽ có tính thanh khoản thấp trong hiện tại nhưng chắc chắn sau 2-3 năm thì khả năng sinh lời là rất hấp dẫn, đặc biệt là bạn có một khoản thu nhập bổ sung hàng tháng khá tốt.
Ngo Ngoc Quang: Kinh doanh vàng tại Việt Nam còn nhiều bất cập so với kinh doanh vàng qua tài khoản trên thế giới, như về thời gian giao dịch, tính thanh khoản, các công cụ hỗ trợ… Làm sao khắc phục nhược điểm này?
Thạc sĩ Đinh Thế Hiển: Kinh doanh vàng hiểu theo nghĩa lướt sóng, tức là kinh doanh như trên sàn giao dịch ACB đang thu hút nhiều nhà đầu cơ do khả năng khuếch đại lợi nhuận từ việc được vay gấp 14 lần vốn đầu tư. Tuy nhiên, nếu phân tích kỹ các quy định giao dịch trên sàn và xét theo lý thuyết trò chơi thì một bên chơi là nhà đầu cơ luôn bất lợi hơn bên chơi thứ hai vừa là nhà đầu tư vừa là nhà tổ chức sàn giao dịch.
Tất nhiên, đối với những nhà đầu cơ tự tin vào dự đoán của mình thì việc bất lợi này có thể chấp nhận để đánh đổi lấy cơ hội sinh lời, nhưng về tổng thể, người chơi càng chơi nhiều thì thua lỗ càng rõ rệt vì sự bất tương xứng trong các quy định giao dịch. Để khắc phục nhược điểm này, cần hai yếu tố:
Thứ nhất, mọi người (người chơi và nhà tổ chức) đều hiểu rõ việc kinh doanh vàng này cũng rủi ro như những lĩnh vực kinh doanh khác (chứng khoán, bất động sản) chứ không phải là đang hiệu quả hơn.
Thứ hai, có nhiều nhà tổ chức để người chơi chọn lựa. Như trường hợp thị trường chứng khoán trước đây, khi có ít công ty chứng khoán thì nhà đầu tư bị thu phí cao, dịch vụ lại kém, còn sau khi có nhiều công ty chứng khoán thành lập thì phí dịch vụ giảm, nhiều thông tin và tiện ích được tăng lên để phục vụ nhà đầu tư.
Ngo Ngoc Quang: Tôi có nên rút hết tiền từ thị trường chứng khoán để gửi vào ngân hàng. Theo tôi nghĩ, ngân hàng hiện nay mặc dù lãi suất đang tăng cao, nhưng so với vật giá của thị trường hiện nay thì mức lãi suất không theo kịp. Vậy, tôi có nên gửi tiền vào ngân hàng?
Thạc sĩ Nguyễn Miên Tuấn: Trong giai đoạn lạm phát cao như hiện nay, gửi tiền vào ngân hàng là cách thức đầu tư dễ dàng và có thể giúp bảo toàn vốn khá tốt mặc dù lãi suất ngân hàng hiện nay vẫn chưa bù đắp được mức trượt giá do lạm phát.
Tuy nhiên, nếu bạn chấp nhận mức rủi ro cao hơn, bạn có thể chọn kênh đầu tư vào thị trường chứng khoán trong giai đoạn hiện nay bởi lẽ cơ hội để bạn thu được mức sinh lợi cao hơn lãi suất ngân hàng trong trung và dài hạn là rất lớn.
Thu Trang: Lãi suất tiền đồng hiện nay là 12%, còn lãi suất gửi đô la Mỹ cũng lên đến 6%. Có phải gửi tiền đồng lợi hơn? Tôi có nên rút đô la ra để gửi tiền đồng?
Thạc sĩ Đinh Thế Hiển: Thực tiễn trong 5 năm qua thì gửi tiền đồng (VND) có lợi hơn gửi đô la Mỹ (USD), do tỷ giá VND/USD không tăng nhiều trong khi lãi suất tiền đồng thường cao hơn đô la Mỹ từ 70-80%. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, xu thế có lợi đó không còn rõ rệt.
Trước hết, lãi suất 6%/năm đối với đô la Mỹ là rất cao so với thế giới còn lãi suất tiền đồng chắc chắn sẽ giảm trong thời gian tới do việc thắt chặt tín dụng bất động sản thì việc căng thẳng tiền trong ngân hàng sẽ không còn nữa, kết hợp với quy định của Ngân hàng Nhà nước không cho phép các ngân hàng thương mại có mức tăng tín dụng trong năm nay cao hơn 30%, trong khi chỉ riêng quý 1 nhiều ngân hàng đã đạt mức tăng trên 15%, do vậy, ngân hàng không cần phải chạy đua lãi suất để thu hút tiền gửi tiền đồng như thời gian vừa qua. Đặc biệt, với lãi suất cao như hiện nay thì khó có doanh nghiệp nào chịu nổi trong tình hình sản xuất khó khăn, chi phí đầu vào luôn tăng.
Cũng cần lưu ý giai đoạn giảm tỷ giá đô la Mỹ sẽ kết thúc và khả năng tăng tỷ giá là rất lớn do đồng đô la đang phục hồi từ nền kinh tế Mỹ và đồng Việt Nam đang suy yếu do lạm phát cao.
Như vậy, kết hợp các yếu tố này, cho thấy việc gửi đô la Mỹ hay đồng Việt Nam đều có khả năng như nhau. Nếu bạn có nhu cầu về đô la Mỹ trong tương lai thì việc gửi đô la Mỹ sẽ tốt hơn.
Nguyễn Mộng Bình: Thời gian qua thị trường địa ốc tại Việt Nam có xu hướng phát triển chậm lại. Giá nhà đất cũng chựng lại và cũng có xu hướng giảm sau khi Chính phủ áp dụng một số các biện pháp như thắt chặt tín dụng để hạ nhiệt thị trường. Nhưng một số chuyên gia nói địa ốc vẫn là kênh đầu tư hiệu quả vì giá cả được dự báo sẽ vẫn tiếp tục tăng trong thời gian sắp tới vì cầu vẫn vượt xa cung. Vậy tôi có nên tiếp tục đầu tư vào địa ốc hay nên chuyển qua chứng khoán vì các chuyên gia nói đây là thời điểm tốt mua vào cổ phiếu để có lời nhiều hơn?
Thạc sĩ Nguyễn Miên Tuấn: Trong giai đoạn hiện nay, mặc dù giá bất động sản đã chựng lại và giảm nhẹ nhưng vẫn đang ở mặt bằng giá khá cao so với đầu năm 2007. Mặc khác, đầu tư vào bất động sản đòi hỏi bạn phải có số vốn khá lớn trong tình hình nguồn tài trợ cho đầu tư bất động sản đang bị siết lại.
Trong khi đó, mặt bằng giá cổ phiếu hiện nay rất thấp; nếu so với mức đỉnh vào tháng 3/2007 thì mặt bằng giá cổ phiếu hiện nay chỉ bằng khoảng 40%, còn nếu so với đầu năm 2008 thì giá cổ phiếu đã giảm bình quân hơn 40%. Trong bối cảnh hoạt động kinh doanh của phần lớn các công ty niêm yết vẫn duy trì được nhịp độ tăng trưởng tốt thì cơ hội đầu tư vào thị trường chứng khoán có thể mang lại mức sinh lời khả quan hơn so với đầu tư vào bất động sản.
Ngoài ra, để phân tán rủi ro, bạn có thể chọn đầu tư vào cả hai kênh với mức phân bổ hợp lý cho từng kênh đầu tư.
Chúc bạn có quyết định đầu tư thành công.
Vu Truong Khanh: Theo tôi được biết, một nhân viên môi giới đúng nghĩa (stock broker hoặc remisier) là người hỗ trợ cho nhà đầu tư rất nhiều, giúp cho nhà đầu tư có những thông tin phân tích về định hướng thị trường, giúp họ tìm kiếm những dịch vụ tài chính tốt nhất nhằm hỗ trợ họ trong việc ra quyết định đầu tư.
Tuy nhiên, nhân viên môi giới thực thụ chỉ đưa ra những tư vấn về các số liệu và thông tin của cổ phiếu và cấm kỵ những lời khuyên “nên” hoặc “không nên” mua cổ phiếu nào. Nhưng trên thực tế, để thuyết phục khách hàng giao dịch tại công ty mình, và nhất là trong bối cảnh các công ty chứng khoán đang cạnh tranh quyết liệt với nhau, rất có thể xảy ra trường hợp những nhân viên môi giới này tư vấn, chào mời khách hàng mua bán, mua mã gì, bán mã gì.
Trong cương vị tổng giám đốc một công ty chứng khoán, ý kiến của ông thế nào? Vì việc nhân viên môi giới có thể tác động đến nhà đầu tư, tác động đến quyết định của nhà đầu tư để trục lợi cho doanh nghiệp mình là một rủi ro chung của thị trường. Bản thân ông là một chuyên gia lâu năm trong ngành chứng khoán, vậy ông sẽ xử lý thế nào khi người thân, bạn bè hỏi ý kiến ông về việc nên mua hay không mua cổ phiếu nào đó?
Thạc sĩ Nguyễn Miên Tuấn: Vấn đề bạn đặt ra rất thú vị và cũng là thực tế hiện nay trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Về vấn đề này, tôi xin được trả lời như sau:
Đúng là nhân viên môi giới là người cung cấp thông tin về thị trường chứng khoán và của từng chứng khoán cho khách hàng, đồng thời giúp khách hàng thực hiện các lệnh giao dịch chứng khoán. Nhân viên môi giới đồng thời cũng đóng vai trò là người tư vấn đầu tư cho khách hàng, nhưng không được phép thực hiện giao dịch thay cho khách hàng.
Trên thế giới và cả ở Việt Nam hiện nay, các công ty chứng khoán, ngân hàng đầu tư thường có bộ phận phân tích đầu tư độc lập và bộ phận này có nhiệm vụ phân tích tình hình kinh tế, phân tích ngành và phân tích chứng khoán để đưa ra các khuyến cáo mua, bán hay nắm giữ chứng khoán cho khách hàng. Mục đích của việc này nhằm cung cấp thông tin đầy đủ hơn cho khách hàng, còn việc thực hiện giao dịch là quyết định của khách hàng.
Khi được hỏi ý kiến về việc có nên mua hay không một chứng khoán nào đó, nếu có đầy đủ thông tin về chứng khoán đó, tôi sẽ phân tích và cung cấp thông tin cho người thân, đưa ra các ý kiến tư vấn, còn đầu tư hay không thì tùy thuộc vào quyết định của họ.
Phan Minh Quốc: Nhà nước đã công bố một số biện pháp cứu chứng khoán và chống lạm phát nhưng tôi thấy rằng việc phục hồi của thị trường chứng khoán không đi đến đâu (dù đã tính cả độ trễ). Đặc biệt, khi Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng tuyên bố Nhà nước sẽ không để chứng khoán tiếp tục đi xuống thì gần như lập tức, thị trường “cắm đầu” lao xuống qua sự sụt giảm của VN-Index. Vậy theo các ông, cách nào để giữ yên thị trường, ngoài các tuyên bố?
Thạc sĩ Lê Đạt Chí: Theo quan sát của tôi trong những phiên liên tục sau tết, việc xả hàng là rất lớn, việc xả hàng này đến từ những cổ phiếu repo. Những cổ phiếu rerpo thường có tính thanh khoản cao và thường là cổ phiếu tốt (blue-chip). Việc xả hàng này đã dẫn đến tâm lý phản ứng thái quá trước các cổ phiếu khác.
Việc điều chỉnh giá trước các thông tin bất lợi của nền kinh tế vĩ mô là cần thiết nhưng mức độ phản ứng như vừa qua là có thể nói quá cao. Nói cách khác khi đầu tư không lượng hóa những bất ổn thì khi điều chỉnh không biết sẽ điều chỉnh đến đâu. Những giải pháp kiểm soát lạm phát đã tác động đến thị trường chứng khoán.
Hiện nay, một cái phao được thị trường cầu cứu chỉ là SCIC mua vào, nhưng tiềm lực của SCIC không đủ mạnh để tác động đến thị trường. Như câu trả lời trên, chúng tôi xác định nguyên nhân giảm hiện nay của VN-Index chính là cổ phiếu repo. Do đó các hành xử của SCIC tác động trên thị trường là không hợp lý. Chẳng hạn, SCIC có 5.000 tỷ đồng và mua hết 5.000 tỷ đồng đó thì khi hết vốn sẽ làm thị trường tiếp tục giảm.
Thay vào đó, SCIC đăng ký mua những cổ phiếu repo này bằng cách ký quỹ 10% chẳng hạn. Khi giá giảm dưới 10% thì SCIC đóng tiếp tiền vào. Tác dụng này sẽ làm cho SCIC mua được nhiều cổ phiếu repo hơn nhưng mặt khác sẽ hạn chế được cổ phiếu bán ra. Như vậy sẽ ổn định được tâm lý tháo chạy của thị trường.
Khi giá tăng trưởng lại, SCIC sẽ bán dần các cổ phiếu đã mua mà không ảnh hưởng lớn đến thị trường và sẽ là một giải pháp giữ được đà sụt giảm của thị trường. Hành động của SCIC sẽ sử dụng đòn bẩy để đẩy đòn bẩy. Một nghiệp vụ như trên cần được nghiên cứu trong cách cứu thị trường. Đó là một bước giải pháp mà ít tiềm lực nhưng vẫn giữ được thị trường. Như vậy, vấn đề giải pháp đã có nhưng tùy cách hành xử sẽ tạo một tâm lý tốt cho thị trường ổn định.
Thị trường rất mẫn cảm trước các tuyên bố của nhà làm chính sách. Họ hoạch định chính sách để phát triển thị trường nhưng đồng thời kêu gọi thị trường thì không phải là cách tốt vì thị trường sẽ hoài nghi về những giải pháp đó từ nhà hoạch định. Ở thị trường Mỹ, khi xác định cứu thị trường thì FED cấp tín dụng cho các ngân hàng đầu tư để mua vào. Trong khi đó hoạt động này của Việt Nam thì hầu như không và cũng chưa có một ngân hàng đầu tư đúng nghĩa.
Cũng có nhiều nghiên cứu cho thấy việc tăng cung tiền trong thanh toán cũng chưa hẳn đã gây ra lạm phát. Tuy nhiên hiện nay ở Việt Nam, bất kỳ một hoạt động tăng cung tiền nào cũng được xem sẽ ảnh hưởng đến lạm phát. Do đó một nghiệp vụ như ở Mỹ thì hầu như không thể thực hiện ở Việt Nam.
Trên đây là những cách làm và những giải pháp cứu thị trường ở Mỹ mà chúng ta thường nghe thấy trên các phương tiên thông tin đại chúng.
Đỗ Quyên: Hiện nay một số bạn của tôi có rủ tôi đầu tư vào căn hộ, nhất là căn hộ cao cấp vì họ đã kiếm lời kha khá từ lĩnh vực này. Nhưng theo tôi việc đầu tư như thế thì chẳng khác nào đầu cơ vì chỉ cần bỏ tiền ra mua một số căn hộ chờ giá tăng rồi bán đi kiếm lời mà không cần phải đầu tư thêm. Nếu tôi làm như thế thì vô tình lại đẩy giá địa ốc tăng phi lý thêm và ảnh hưởng đến phát triển kinh tế.
Vậy tôi phải làm cách nào để thực sự là đầu tư vào địa ốc để có lời mà không phải là đầu cơ? Xin giải thích rõ thêm khái niệm giữa đầu tư và đầu cơ trong lĩnh vực địa ốc và chứng khoán.
Thạc sĩ Đinh Thế Hiển: Quan sát sự biến động của chứng khoán và bất động sản thì chứng khoán thường biến động theo hình răng cưa, còn bất động sản thì biến động theo hình bậc thang. Khi thị trường sốt thì đầu tư lướt sóng bất động sản hay chứng khoán đều có khả năng thu lời như nhau. Tuy nhiên, nếu thị trường đột ngột quay đầu thì nhà đầu tư lướt sóng chứng khoán có thể mất một số tiền thấp nếu dứt khoát thoát ra còn nhà đầu tư bất động sản có thể bị kẹt vì khó thanh khoản, nhất là những bất động sản thiếu tính pháp lý hoặc có giá trị quá lớn.
Hiện nay, tại Việt Nam, nếu bạn có một số tiền tương đối lớn và sẵn sàng đầu tư dài hạn thì việc chọn lựa đầu tư vào bất động sản với giá hợp lý trong giai đoạn chưa sốt thì việc thu lợi trong khoảng từ 2 đến 3 năm sau là khá chắc chắn và ít rủi ro hơn chứng khoán. Hành động này gọi là đầu tư hay đầu cơ đều đúng, chỉ gọi là đầu cơ ngay khi bạn tham gia vào giai đoạn sốt của thị trường, chấp nhận mua cao để bán cao hơn trong ngắn hạn.
Vu Truong Khanh – Theo lời khuyên của các chuyên gia chứng khoán thì có một nguyên tắc là giữ những cổ phiếu đang ăn khách và không bán sớm những cổ phiếu này. Tuy nhiên, với sự sụt giảm đồng loạt của tất cả các mã cổ phiếu trên thị trường hiện nay thì những nhà đầu tư bền bỉ cũng không thể không nao núng, nhiều nhà đầu tư đã tháo chạy và càng gây ra cơn khủng hoảng trên thị trường.
Vậy, theo các chuyên gia thì lời khuyên nào là hữu hiệu nhất và nhà đầu tư có thể chấp nhận được trong bối cảnh hiện nay? Tất cả các stock broker thường khuyên khách hàng của mình rằng không ai có thể mua được với giá thấp nhất và bán được với giá cao nhất. Do đó, họ tư vấn các nhà đầu tư nên bán khi cổ phiếu đang mạnh để tránh những rủi ro tiềm ẩn rất dễ đến trong tương lai. Vậy ai sẽ phải gánh chịu những rủi ro tiềm ẩn đó?
Thạc sĩ Nguyễn Miên Tuấn: Cảm ơn câu hỏi của bạn. Tất cả các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay đều đang gặp phải rủi ro có tính hệ thống. Hầu như tất cả cổ phiếu đều giảm giá mạnh (từ 30-50% từ đầu năm 2008 đến nay). Trong bối cảnh hiện nay, bạn nên tìm hiểu kỹ hơn về tình hình hoạt động của các công ty trong danh mục đầu tư của mình. Nếu tình hình hoạt động của các công ty trong danh mục của bạn vẫn tốt, khả năng sinh lời ít bị ảnh hưởng bởi tình hình thị trường, đồng thời bạn không bị áp lực nợ vay thì bạn nên đầu tư dài hạn. Nếu vẫn còn tiền mặt, bạn có thể mua vào thêm các cổ phiếu tốt trong danh mục để có được mức giá bình quân thấp.
Mỗi nhà đầu tư chứng khoán, tùy vào khả năng tài chính và quan điểm đầu tư của mình, sẽ có những quyết định đầu tư khác nhau. Tại từng thời điểm của thị trường, đối với từng loại chứng khoán, những quyết định khác nhau đó sẽ giúp tạo nên giao dịch và hình thành giá cả.
Trong giai đoạn thị trường chứng khoán tăng, giá trị vốn hóa thị trường tăng thì phần lớn nhà đầu tư đều thu được lợi nhuận. Trong giai đoạn thị trường giảm như hiện nay thì phần lớn nhà đầu tư đều gặp rủi ro, mức độ rủi ro nhiều hay ít tùy thuộc vào quyết định của từng nhà đầu tư.
Huỳnh Thị Minh Văn: Từ đầu năm đến nay, tôi quyết định ” ngủ đông” ở hai kênh bất động sản và chứng khoán, chiếm 80% giá trị tài sản của tôi. Phần còn lại thời gian gần đây tôi đầu tư vàng nhưng kết quả không khả quan lắm. Gửi tiết kiệm không phải là xu hướng đầu tư của tôi.
Tình hình kinh tế trong nước đang suy thoái, một số công ty sản xuất của bạn tôi đang đứng trước nguy cơ phá sản vì nguyên liệu đầu vào và cước vận chuyển tăng, khó tuyển dụng lao động, lãi suất tăng nên nhà cung cấp không cho gối đầu như trước nữa… Tôi nghe nói ở nước ngoài có hình thức kinh doanh mua bán doanh nghiệp rất hiệu quả trong những thời kỳ suy thoái của nền kinh tế. Thông tin đó có đúng không? Nếu đúng, tôi có nên đầu tư không và hình thức đầu tư như thế nào? Ngoài ra, các anh có thể tư vấn các kênh đầu tư khác trong bối cảnh hiện nay. Xin vui lòng trả lời cụ thể.
Thạc sĩ Đinh Thế Hiển: Việc “ngủ đông” của bạn trong thời gian qua có thể giúp bạn không bị thiệt hại và vốn đầu tư vẫn đang sẵn sàng. Thông thường, khi thị trường đã suy giảm dài là cơ hội cho người có vốn lớn và chấp nhận đầu tư dài hạn như Warren Buffet đã nói: “Tôi tham lam khi người ta sợ hãi”.
Xét về kênh đầu tư chứng khoán, chính giai đoạn kinh tế đang khó khăn là cơ hội cho những công ty có thương hiệu, có nguồn vốn vững chắc, có sản phẩm chất lượng sẽ vượt lên chiếm lĩnh thị trường mà các công ty nhỏ không chịu nổi, phải phá sản hoặc bán lại như bạn vừa nhận định. Xét các công ty đang niêm yết, đều là những công ty hàng đầu, do vậy, khả năng vượt qua khó khăn là rất lớn, như vậy việc đầu tư vào những công ty này với giá hấp dẫn như hiện nay là một cơ hội.
Để an toàn theo phương pháp đầu tư giá trị thì bạn chỉ nên chọn những cổ phiếu có giá thị trường cao không quá 1,5-2 lần so với giá sổ sách. Hiện nay, với VN-Index xuống gần mức 500, có rất nhiều công ty cho bạn chọn lựa.
Việc đầu tư theo loại hình mua lại doanh nghiệp có thể đem lại lợi nhuận rất cao nhưng không thích hợp với một nhà đầu tư cá nhân mà phải do một tổ chức, thường là các quỹ đầu tư, hoặc doanh nghiệp lớn cùng ngành nghề thực hiện. Bởi vì, khi mua một doanh nghiệp bị suy thoái, bên cạnh việc bổ sung vốn, còn cần phải cải tiến lại khâu quản trị, tiếp thị hình ảnh… thì khả năng vực dậy và phát triển mới có tính khả thi.
Tuy nhiên, bạn có thể kết hợp bằng cách với quan hệ hoặc thông tin bạn tiếp cận được một doanh nghiệp muốn bán lại và bạn có thể cùng tham gia góp vốn với các tổ chức để đầu tư vào doanh nghiệp này. Rủi ro có thể là không vực dậy nổi doanh nghiệp thì bạn sẽ mất vốn đầu tư rất nhiều, nhưng với việc mua lại cổ phần đôi khi thấp hơn mệnh giá và với việc các tổ chức tham gia đầu tư vực dậy doanh nghiệp, khả năng sinh lời 3-4 lần trong vài năm sau là rất cao.
Minh Hương: Tôi đang có một số cổ phiếu mà hiện giờ đã mất đi hơn phân nửa giá trị. Bây giờ tôi nên bán hay để yên hay mua thêm?
Thạc sĩ Lê Đạt Chí: Trước tiên mình xin chào bạn đặt câu hỏi. Nếu cổ phiếu của bạn giảm giá 50% điều đó có nghĩa là bạn cần phải kỳ vọng việc tăng giá gần 100% mới hoà vốn. Liệu rằng việc tăng giá một cổ phiếu nào đó mà bạn đang nắm giữ lên đến 100% trong một năm tới chẳng hạn, có khả thi không?
Theo tôi phân tích kỹ thuật, khả năng trong năm nay, chỉ số VN-Index có thể giảm đến 450 điểm.
Thứ hai, tình hình tăng trưởng kinh tế sẽ thấp khi vấn đề lạm phát đang ở mức cao và các giải pháp chỉ là bước khởi đầu.
Thứ ba, việc mua lại cổ phiếu quỹ của nhiều doanh nghiệp niêm yết đang làm thu hẹp lại quy mô đầu tư của các doanh nghiệp sẽ dẫn đến khả năng tăng trưởng của các doanh nghiệp này thấp trong khi chi phí lãi vay cao, khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn vốn tài trợ để thay thế cho vốn chủ sở hữu này.
Thứ tư, chu kỳ kinh tế sẽ đưa đến kết quả kinh doanh trong quý 2 sẽ không tốt.
Tất cả những vấn đề này theo tôi sẽ đẩy VN-Index không có khả năng tăng trưởng trong nửa đầu năm nay. Chúng ta nên biết, thông tin đang làm cho thị trường trở nên ảm đạm ngày hôm nay chính là các yếu tố vĩ mô, việc hấp thụ thông tin này với thị trường là chậm và sẽ cần thời gian dài. Do đó khi những yếu tố vĩ mô được cải thiện thì đòi hỏi cần có thời gian.
Những lý do trên hy vọng giúp bạn phần nào trong quyết định đầu tư của mình.
Kim Ngân: Hiện nay tôi có một số tiền nhỏ khoảng 100 triệu đồng. Nếu giữ số tiền này ở nhà thì phí phạm quá, mà đầu tư cho số tiền sinh lãi thì tôi không biết đầu tư vào đâu. Theo anh, tôi có nên gửi ngân hàng không, hay tận dụng thời cơ chứng khoán đang giảm giá để mua vào?
Thạc sĩ Nguyễn Miên Tuấn: Xin chào bạn. Cảm ơn câu hỏi của bạn. Đối với câu hỏi của bạn, tôi xin trả lời như sau:
Hiện nay, diễn biến nền kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam đang đối mặt nhiều khó khăn trong ngắn hạn. Tuy nhiên, trong trung và dài hạn, nền kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam có cơ hội tăng trưởng hết sức tích cực. Do vậy, nếu thận trọng, bạn nên gửi tiền ngân hàng kỳ hạn ngắn để bảo toàn vốn và chờ đợi những tín hiệu tích cực từ thị trường chứng khoán để tham gia đầu tư.
Nếu bạn sẳn sàng chấp nhận rủi ro và có thể đầu tư dài hạn thì đây là cơ hội tốt để bạn đầu tư vào thị trường chứng khoán. Tất nhiên, bạn phải có những hiểu biết nhất định về thị trường chứng khoán Việt Nam để chọn được công ty tốt, có thể đứng vững trong bối cảnh kinh tế hiện nay và hạn chế những rủi ro trong giai đoạn giá cổ phiếu đang giảm mạnh. Bạn nên đầu tư từng phần vốn của mình chứ không nên dồn hết vốn đầu tư ngay lập tức.
Chúc bạn có quyết định đúng và đầu tư thành công.
Ngô Văn Phú: Hiện nay, để đầu tư vào bất động sản thì phải cần một số vốn khá lớn. Trong khi đó số tiền của tôi có giới hạn như vậy tôi có thể đầu tư vào thị trường chứng khoán không? Nếu như tôi đầu tư vào chứng khoán thì tôi phải đầu tư như thế nào để hiệu quả mang lại tốt hơn so với tình hình chung của chứng khoán Việt Nam hiện nay?
Thạc sĩ Lê Đạt Chí: Hiện nay, theo tôi được biết việc đầu cơ bất động sản vẫn có và chỉ cần vốn ít, họ thường đầu tư vào những dự án mới khởi động, tỷ lệ góp vốn thấp thì có thể được nhưng rủi ro cao.
Tuy nhiên vốn nhiều hay ít cũng có thể chơi chứng khoán. Có điều, việc đầu tư chứng khoán không phải chuyện đơn giản. Thời gian qua đã cho thấy nhiều điều về rủi ro trong đầu tư. Điều mà tôi muốn nói với bạn lúc này hãy dành thời gian để nghiên cứu vào loại hình đầu tư cao cấp này (chứng khoán) hơn là việc tham gia vào thị trường.
Việc đầu tư vào thị trường thiếu những hiểu biết sẽ gây ra tổn thất lớn. Ngay cả việc nghiên cứu trong chuyên môn chứng khoán, nhiều khi hoạt động đầu tư của chính tôi không như kỳ vọng, không lường hết những rủi ro.
Sau khi có hiểu biết, bạn nên tuân thủ vào những đánh giá của mình cùng với việc tham khảo các ý kiến khác để có sự tổng hợp thông tin trong đầu tư.
Tran Ngoc Nghia: Nếu có dư số tiền nhỏ (chắc chắn không đủ để đầu tư vào bất động sản) thì ý kiến anh nên đầu tư mua chứng khoán, vàng hay gửi ngân hàng?
Thạc sĩ Nguyễn Miên Tuấn: Như bạn cũng biết, mỗi kênh đầu tư đều có rủi ro nhất định. Gửi tiền ngân hàng có thể là kênh đầu tư dễ dàng và an toàn nhất trong giai đoạn này, nhưng đổi lại bạn không có cơ hội để thu được mức sinh lời cao.
Đầu tư vào vàng cũng có rủi ro rất cao do giá vàng đã liên tục tăng trong 2-3 năm qua.
Tôi cho rằng, đầu tư vào thị trường chứng khoán trong giai đoạn hiện nay là một kênh đầu tư rất tốt trong trung và dài hạn do giá chứng khoán đã giảm rất mạnh từ đầu năm đến nay và đang ở mặt bằng giá của đầu năm 2006. Trong bối cảnh triển vọng tăng trưởng của kinh tế Việt Nam vẫn khá tích cực (phần lớn nhận định đều cho rằng nền kinh tế VIệt Nam sẽ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng xấp xỉ 8% trong năm 2008 và sẽ đạt tốc độ tăng trưởng trên 9% trong giai đoạn 2019-2010) nên thị trường chứng khoán Việt Nam chắc chắn sẽ tăng trưởng trở lại. Chúc bạn thành công.
Nguyen Anh Tuan: Chào anh Lê Đạt Chí, theo phân tích kỹ thuật của anh thì VN-Index có khả năng xuống tới 450 điểm. Hiện nay, một số quỹ đầu tư nước ngoài như Vina Capital… đang giữ một lượng cổ phiếu rất lớn và họ mua với giá rất cao, và họ cũng đã mất trên 50% giá trị.
Họ (theo tôi) là những nhà đầu tư chuyên nghiệp mà còn lỗ như vậy, liệu đó là do họ cũng sai lầm khi đầu tư hay họ có một quan điểm đầu tư nào khác (ví như là đầu tư vào công ty làm đối tác chiến lược, mua và giữ lâu dài chẳng hạn)?
Thạc sĩ Lê Đạt Chí: Lợi ích của các nhà đầu tư chiến lược thể hiện dưới nhiều hình thức. Nhưng đối với một quỹ đầu tư thì thường kỳ vọng vào lợi nhuận từ cổ tức và chênh lệch giá. Và để trở thành cổ đông chiến lược thì đòi hỏi phải nắm giữ trong một khoảng thời gian dài.
Trong khi đó, đặc điểm của một quỹ đầu tư thì việc xác định cái gọi là “thái độ rủi ro” – tiêu chí đầu tư (gắn liền với những cổ phiếu rủi ro cao hay thấp) từ đó lựa chọn cổ phiếu và phạm vi đầu tư. Nếu đầu tư ngắn hạn thì đòi hỏi phải thường xuyên điều chỉnh danh mục đầu tư, còn đầu tư dài hạn thì đòi hỏi phải chọn một khoảng thời gian đầu tư dài. Vì vậy, có thể những khoảng thời gian này chưa phải là khoảng thời gian để các quỹ đầu tư điều chỉnh danh mục. Những sụt giảm của thị trường ngày hôm nay cũng chưa nói lên được thành quả của các quỹ đầu tư.
Thông thường, việc đánh giá thành quả quản trị của các quỹ đầu tư dựa trên một danh mục chuẩn. Nếu việc đầu tư gọi là có lãi thì cũng chưa thể đánh giá quỹ đầu tư đó có hiệu quả. Chẳng hạn, quỹ đầu tư Vina Capital chọn Vn-Index làm danh mục chuẩn, nếu VN-Index tăng 20%/năm nhưng quỹ chỉ tăng 18% thì không thể đánh giá quỹ có hiệu quả. Điều làm nên giá trị của quỹ đầu tư chính là kỹ năng đầu tư và thông tin mà quỹ đó có được. Nếu thiếu một trong hai thì cũng không phải là một quỹ hoạt động có hiệu quả. Những năm 2006 thì ai đi đầu tư cũng có hiệu quả, kể cả quỹ, điều này chưa nói lên các quỹ đầu tư có tính chuyên nghiệp hơn.
Vì vậy, tùy vào quan điểm đầu tư đã được lựa chọn của quỹ để đánh giá thành quả của quỹ đầu tư đó đạt được.
Hoang Lam: Hiện nay sau 1 năm đầu tư vào thị trường chứng khoán, số tiền còn lại trong tài khoản của tôi chỉ bằng 38% so với số tiền đầu tư ban đầu và rất nhiều người như tôi sẽ rời bỏ khỏi thị trường. Tôi thật sự mất lòng tin với chính sách và với cả các công ty đang niêm yết. Nói như anh Lê Đạt Chí thì ngày mai, ngày kia và tiếp nữa… thị trường sẽ còn giảm dài dài, vậy thì làm sao có thể kéo nhà đầu tư quay lại được nữa?
Thạc sĩ Lê Đạt Chí: Quả thật, việc phát triển thị trường không dễ, nhưng khi đã mất lòng tin vào thị trường thì việc vực dậy quả là khó khăn. Việc tham gia vào thị trường chứng khoán ở những nước phát triển chủ yếu là các quỹ đầu tư, các tổ chức đầu tư. Còn ở Việt Nam, hiện nay chủ yếu vẫn là các nhà đầu tư cá nhân, sau một thời gian đầu tư, các nhà đầu tư nhận thấy điều này và họ sẽ hoặc hạn chế tham gia hoặc tham gia thông qua góp vốn vào các quỹ công chúng.
Các quỹ đầu tư, các tổ chức đầu tư rất chuyên nghiệp trong vấn đề đầu tư, họ sẽ hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư nhỏ. Tuy nhiên trong ngắn hạn, theo nhận định của riêng tôi, ai cũng nhìn nhận giá cổ phiếu rẻ, những ai đã tháo chạy, họ vẫn còn một hy vọng quay lại thị trường để tìm kiếm cơ hội tăng trưởng trở lại nhằm bù đắp những thiệt hại trước đây.
Do đó, một mặt nhà đầu tư mất niềm tin trong dài hạn nhưng mặt khác họ vẫn còn kỳ vọng vào thị trường trong ngắn hạn.
Câu chuyện của Trung Quốc cũng vậy, mãi đến năm 2006, thị trường chứng khoán Trung Quốc tăng trưởng và nhiều nhà đầu tư lại nhảy vào thị trường, cũng như Chính phủ Trung Quốc xác định việc phát triển thị trường ổn định là từ các tổ chức.
Hoang Minh: Xin hỏi ông Miên Tuấn nghĩ sao về điều này: tôi cho rằng việc cấm tự doanh bán là phạm luật. Theo luật, tự doanh là được phép mua, bán, tuy nhiên tự doanh không được ưu tiên đặt lệnh trước nhà đầu tư. Hiện nay, hầu hết tự doanh đặt lệnh tranh mua, tranh bán với nhà đầu tư.
Ví dụ như hôm 4-3, 5-3, tự doanh phần lớn TRANH BÁN…, còn hôm 6-3, 7-3, tự doanh lại TRANH MUA, nhà đầu tư nhỏ lẻ không thể tranh bán, tranh mua được với tự doanh. Không có nhà đầu tư nhỏ lẻ nào, ngay giây đầu tiên mở cửa, đã có hàng trăm nghìn cổ phiếu đặt bán ATO cả…
Đề nghị thanh tra chứng khoán vào cuộc kiểm tra việc này, nhằm minh bạch thị trường chứng khoán, cũng như làm đúng chức năng của mình (Không việc gì phải cấm tự doanh bán cả, chỉ kiểm soát chặt chẽ tự doanh không được cướp lệnh của nhà đầu tư thôi).
Thạc sĩ Nguyễn Miên Tuấn: Cảm ơn câu hỏi của bạn. Theo tôi biết thì đến thời điểm này, chưa có quy định nào về việc cấm bán tự doanh của các công ty chứng khoán nói riêng và các tổ chức nói chung mà chỉ có những khuyến cáo về việc hạn chế bán tự doanh.
Đối với vấn đề bạn nêu ra về tình trạng tranh mua tranh bán giữa lệnh tự doanh với lệnh của khách hàng, cá nhân tôi không đủ thông tin để trao đổi về vấn đề này. Riêng tại Công ty Chứng khoán Rồng Việt, tôi có thể cam kết và khẳng định với bạn là mọi lệnh mua bán chứng khoán của chính công ty hay của các khách hàng đều được thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật và quy trình đặt lệnh của công ty.
Nguyen Thu Hien: Tôi thấy ông có trả lời một bạn đọc rằng VN-Index có thể xuống 450 điểm và phân tích một số điểm bất lợi của nền kinh tế vĩ mô. Như vậy, theo qua điểm của ông, có phải là không nên trông đợi thị trường sẽ lên trong thời gian ngắn tới? Ông có nghĩ lời nhận định của ông sẽ làm nhiều nhà đầu tư mất hy vọng và tiếp tục bán cổ phiếu ra?
Thạc sĩ Lê Đạt Chí: Thời gian qua, nhiều nhà đầu tư nói đến những nhận định của các chuyên gia về thị trường thì toàn nói tốt, thú thật nếu nói điều bất lợi cho thị trường thì ít báo chí nào đăng. Chúng tôi cũng có nhiều bài phân tích dự báo của thị trường trái chiều nhưng không được các phương tiện phổ biến với lý do không tốt cho thị trường hôm nay.
Chúng ta cần phải chấp nhận một thực tế, ý kiến của các chuyên gia trái chiều để làm công cụ tìm hiểu thêm. Không nên chỉ phát triển nhóm chuyên gia “nhóm mua”. Hiện nay chúng ta rất ít thấy những chuyên gia “nhóm bán” – họ khuyến cáo việc bán ra. Chúng ta thường lên tiếng với những báo cáo này, tại sao? Phải chăng chúng ta không muốn thích nghi với nó?
Nguyen Thu Hien: Các nhà đầu tư nước ngoài đều cho rằng đây là thời cơ tuyệt vời để mua vào chứng khoán tại Việt Nam. Nhưng theo tôi thấy, lượng giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài thời gian gần đây không nhiều. Theo ông, có mâu thuẫn gì giữa hai việc này không?
Thạc sĩ Lê Đạt Chí: Như tôi đã nói, chúng ta chỉ thấy một lời khuyên của các chuyên gia nhóm mua mà thiếu đi những ý kiến của các chuyên gia nhóm bán. Nhìn vào giao dịch nước ngoài, việc tăng mua cũng đang được đẩy mạnh. Thế nhưng, họ cũng đã có những thất bại trên thị trường Việt Nam.
Các tổ chức nước ngoài cũng đưa ra những phân tích nhằm phục vụ cho các khách hàng của họ. Và những nhà đầu tư của Việt Nam nên xem những lời tư vấn như một kênh thông tin trong quyết định này. Hôm nay, tôi đến đây cũng cung cấp một kênh thông tin riêng để nhà đầu tư đánh giá và lựa chọn sẽ là hợp lý. Hiện nay, tỷ trọng các nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường không cao, dưới 20% giá trị giao dịch của thị trường, việc theo những chỉ dẫn của nhà đầu tư nước ngoài không phải là cách khôn ngoan hiện nay.
Hoàng Trọng Khang: Tôi có mua cổ phiếu của một công ty tại Thành phố Hồ Chí Minh với suy nghĩ đơn giản là trở thành cổ đông góp vốn để nhận lãi, chứ không hề tính chuyện mua bán cổ phiếu kiếm lời. Tuy vậy hàng ngày đọc báo, xem ti vi thấy tình hình bất ổn của thị trường chứng khoán, tôi vẫn không thoát khỏi sự lo lắng; bởi số tiền của tôi chi ra không đáng kể so với những nhà kinh doanh khác, nhưng nó rất lớn đối với gia đình tôi. Nhiều người cho rằng tôi dại, họ khuyên nên “chơi” chứng khoán như một trò cờ bạc, “sang tay đúng lúc” các cổ phiếu để kiếm lời. Xin các chuyên gia cho tôi một lời khuyên.
Thạc sĩ Nguyễn Miên Tuấn: Về bản chất, thị trường chứng khoán là kênh huy động vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế. Do vậy, quan điểm xem đầu tư chứng khoán như một trò cờ bạc không đúng với bản chất của thị trường chứng khoán.
Trên thực tế, tham gia giao dịch trên thị trường có nhiều đối tượng đầu tư, có những nhà đầu tư dài hạn như bạn, cũng có những nhà đầu tư chuyên thực hiện giao dịch. Chính sự tham gia của nhiều đối tượng đầu tư có quan điểm khác nhau đã giúp tạo tính thanh khoản cho thị trường.
Chính vì vậy, tôi rất chia sẻ với nỗi lo âu của bạn khi chứng kiến giá cổ phiếu mình đang nắm giữ cứ sụt giảm từng ngày. Trong tình hình hiện nay, với một nhà đầu tư nhằm mục đích nhận cổ tức hàng năm như bạn và nếu công ty bạn góp vốn vẫn hoạt động kinh doanh tốt, bạn vẫn tin tưởng vào tương lai của công ty thì có lẽ bạn nên học tập cách hành xử của Warren Buffet-nhà đầu tư chứng khoán giàu nhất thể giới hiện nay – là đừng quan tâm đến những biến động giá cổ phiếu hàng ngày.
Với quan điểm đầu tư giá trị và nguyên tắc hành xử như trên-Warren Buffet đã đạt được những thành công vượt trội và tôi chúc bạn cũng sẽ đạt thành công với khoản đầu tư của mình.
Đỗ Hoàng Nam Phúc: Với thông tin hiện nay, thì làm sao biết được công ty niêm yết nào làm ăn tốt để mình quyết định đầu tư mua cổ phiếu của họ nếu tôi đầu tư mua chứng khoán? các chuyên gia tư vấn giúp.
Thạc sĩ Lê Đạt Chí: Hiện nay, vấn đề minh bạch hóa thông tin của các công ty niêm yết rất kém. Do đó chúng ta khó có thể sử dụng các kênh thông tin này để ra quyết định đầu tư. Việc đầu tư hiện nay cần có kênh thông tin khác để quyết định. Nếu bạn không có thông tin này thì cần sự trợ giúp ở các công ty chứng khoán hoặc một số tổ chức tư vấn đầu tư. Hiện nay ở nhiều công ty chứng khoán cũng có bộ phận tư vấn này.
Đỗ Hoàng Nam Phúc: Một trong những nguyên do dẫn đến những phiên giảm giá liên tục của thị trường chứng khoán gần đây là do sự định giá quá cao trước đây. Nếu trong việc định giá cho những đợt IPO sắp tới, giá khởi điểm IPO là 10.000-20.000 đồng/cổ phiếu, thị trường sẽ tăng trưởng trở lại, các vị nghĩ sao?
Thạc sĩ Đinh Thế Hiển: Nếu xét về từng mốc thời điểm suy thoái của thị trường chứng khoán thì đều có dấu ấn của những đợt IPO lớn như Đạm Phú Mỹ vào giữa năm 2007 và Vietcombank mới gần đây. Tuy nhiên, không phải vì những đợt IPO này làm thị trường suy giảm mà nó là những minh chứng cho việc kỳ vọng tăng giá là không có cơ sở.
Ví dụ, chỉ bằng việc đánh giá thương hiệu Vietcombank là hàng đầu quốc gia về ngân hàng để đưa mức dự đoán giá từ 160.000 đến 200.000 đồng/cổ phiếu mà không tính đến những phân tích khả năng sinh lời tương xứng thì những kỳ vọng này thiếu yếu tố bền vững. Sau kết quả đấu giá, với giá gần tương đương với giá khởi điểm làm nhiều nhà đầu tư đã thấy rằng nhiều cổ phiếu blue-chip trên sàn cũng không có lý do gì được giao dịch với giá quá cao như vậy.
Hiện nay, thị trường đang xuống rất sâu, nhưng phân tích kỹ thì những cổ phiếu có giá trị thương hiệu lớn, thị giá cao gấp nhiều lần so với giá sổ sách, bị giảm mạnh hơn rất nhiều so với những công ty có giá trị thương hiệu thấp. Như vậy, cái đang mất đi không phải từ những giá trị thực của những cổ phiếu này mà chỉ mất đi phần giá trị đã được định quá cao như các chuyên gia từng cảnh báo vào cuối năm 2006 và đầu năm 2007.
Việc thị trường sau khi giảm sâu và phục hồi trở lại trong thời gian tới, về mặt hình thức thì giống như những đợt xuống và tăng như những lần trước vào khoảng giữa năm 2006 và tháng 9-2007. Tuy nhiên, trong lần này, mọi việc sẽ rất rõ ràng cho cả HĐQT của các công ty niêm yết, các quan điểm đầu tư của các quỹ và các công ty chứng khoán và nhất là nhận thức và hành động đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân.
Những cổ phiếu nếu có tăng giá mạnh, phải xuất phát thực sự từ những kết quả kinh doanh nổi trội, hoặc những cơ hội phát triển rõ rệt, chứ không phải như trong thời gian vừa qua, chỉ cần những thông báo huy động và những kế hoạch đầu tư mơ hồ cũng làm thu hút cổ đông và tăng giá cổ phiếu.
…..
Buổi giao lưu trực tuyến kết thúc lúc 16 giờ 30 phút. Do thời gian có hạn nên các chuyên gia chỉ trả lời được phân nửa trong hơn 70 câu hỏi bạn đọc gửi tới. Tòa soạn xin chân thành cảm ơn bạn đọc cùng các chuyên gia đã tham gia giao lưu trực tuyến.
Xin hẹn được giao lưu với bạn đọc vào một buổi giao lưu trực tuyến lần sau, trong một chủ đề thú vị khác.
DienDan.Edu.Vn Cám ơn bạn đã quan tâm và rất vui vì bài viết đã đem lại thông tin hữu ích cho bạn.DienDan.Edu.Vn! là một website với tiêu chí chia sẻ thông tin,... Bạn có thể nhận xét, bổ sung hay yêu cầu hướng dẫn liên quan đến bài viết. Vậy nên đề nghị các bạn cũng không quảng cáo trong comment này ngoại trừ trong chính phần tên của bạn.Cám ơn.
