Thương Lượng Lương phần 01: Những sai lầm thường mắc phải khi thương lượng lương

Các bạn ạ, Thương Lượng Lương chưa bao giờ là một việc đơn giản cả, đặc biệt là những sinh viên mới ra trường, những bạn chưa có kinh nghiệm, các bạn chưa “định giá được bản thân”. Nói thẳng ra, thì nhà tuyển dụng luôn muốn đưa ra một mức lương hợp lý – đối với họ, và đa phần là mức lương tối thiểu, còn chúng ta, hoặc lúng túng, hoặc chưa biết bao nhiêu là vừa nhưng thương lượng lương sẽ quyết định đến quyền lợi mà bạn sẽ được hưởng, vì vậy, biết đôi điều nhất định không phải là thừa. 

Vậy làm sao để có thể thương lượng lương thành công? 

Thương lượng lương thất bại do đâu?

Trước khi đến với kỹ năng thương lượng lương, bạn cần phải check lại xem mình đã, có mắc phải những sai lầm nào dưới đây trong khi thương lượng không nhé!

Các bạn sinh viên mới ra trường ơi, các bạn chưa có nhiều kinh nghiệm, bạn chưa biết được giá trị của mình, do đó, lỗi này là lỗi phổ biến nhất với các bạn 

“Tôi không biết nếu công ty có đủ ngân sách để trả cho tôi…”

“Liệu anh/ chị có thể xem xét mức lương…”

“Tôi ghét phải hỏi điều này nhưng công ty có thể trả cho tôi…”

Mika Brzeinski, tác giả cuốn sách Hiểu rõ giá trị bản thân chỉ ra rằng ngôn từ tự ti như vậy sẽ đặt bạn vào tình thế yếu và khiến nhà tuyển dụng dễ dàng nói không. Hãy tự tin hơn, mạnh dạn đề nghị một con số hoặc khoảng ước lượng bạn mong muốn nhận được, đồng thời đưa ra lý do xác đáng cho yêu cầu của bạn và lắng nghe phản hồi của công ty với vẻ mặt nghiêm túc, lạc quan kể cả khi họ không (chưa) chấp nhận con số của bạn.

Không nên vội vàng chấp nhận ngay lập tức lời đề nghị đầu tiên của nhà tuyển dụng. Đây là sai lầm của mình, có thể là như thế ^^. Hãy lặp lại con số của họ, yên lặng vài giây sau đó nêu quan điểm của bạn. Nhà tuyển dụng hầu như không bao giờ bắt đầu với lời đề nghị tốt nhất nên bạn phải thương lượng để đi đến một con số đôi bên đều thấy hài lòng. Nhớ nhé, đừng gật gù ngay với con số đầu tiên họ đưa ra, hãy dành ra 1 khoảng thời gian để cho mình suy nghĩ và xem phản ứng của họ để đi bước tiếp theo (lúc này họ cũng đang quan sát phản ứng của bạn thì phải – ^^ nếu họ là tôi).

Tôi luôn nhớ thầy của tôi đã dạy như vậy “Khẩu khai thần khí tán” – nói ít thôi. Nói quá nhiều chưa bao giờ là tốt và trong thương lượng lương và nói nhiều có thể gây phản tác dụng, không những thất bại trong việc thuyết phục nhà tuyển dụng mà còn làm tốn thời gian của cả hai. Do đó, thay vì phản ứng lại ngay trước lời đề nghị của nhà tuyển dụng, hãy trầm 1 chút, và dành thời gian suy nghĩ trong giây lát. Sự yên lặng có thể khiến họ lo lắng và cải thiện đề nghị mà bạn không cần nói gì.

Thành công trong thương lượng đòi hỏi bạn phải hiểu đối phương mong muốn, từ đó khéo léo trình bày mình có khả năng đáp ứng được những yêu cầu đó. Để làm được điều này, bạn phải chú ý lắng nghe quan điểm của nhà tuyển dụng.

Quá cứng nhắc với tư tưởng “Sẽ không chấp nhận nếu nhà tuyển dụng trả dưới…” thường khó đi đến một thỏa thuận chung khiến cả đôi bên hài lòng. Có thể họ không thể trả nhiều tiền hơn cho bạn nhưng cho phép bạn làm việc 4,5 ngày/ tuần hoặc đáp ứng các yêu cầu khác của riêng bạn. Hãy nhớ ngoài tiền lương, bạn còn có thể thương lượng các lợi ích khác như trợ cấp, thời gian nghỉ phép, làm việc tại nhà, cơ hội học tập… Vì vậy, hãy xác định điều bạn muốn ngoài tiền lương ở công việc này và linh hoạt khi thương lượng.

Khi nhà tuyển dụng hỏi bạn: “Bạn muốn một mức lương như thế nào ?” – hay đại loại là gần giống như vậy, thì bạn nên nhớ, nếu bạn bắt đầu cuộc thương lượng được bắt đầu với con số mình mong muốn, khả năng bạn nhận được ít hơn số đó sẽ rất lớn. Thay vào đó, hãy nói quá lên một chút (tất nhiên không quá nhiều), sau đó tiếp tục thương lượng. Luôn luôn củng cố cho yêu cầu của bạn với những lập luận cụ thể về giá trị của bạn, về những gì bạn có thể mang lại hoặc tiết kiệm cho công ty.

Nếu đối phương biết rằng bạn không có sự lựa chọn nào khác và chắc chắn sẽ chấp nhận công việc bằng bất cứ giá nào, bạn sẽ đánh mất sức mạnh “mặc cả” của mình. Kể cả dù bạn không có bất cứ lời đề nghị nào khác, hãy thể hiện rằng bạn không dễ bị lợi dụng và sẵn sàng ra đi nếu không được ghi nhận thỏa đáng. 

Tôi luôn tin rằng, mỗi bước đi sẽ mở ra những con đường mới, giống như, tướng số con người sẽ thay đổi theo thời gian, thay đổi theo môi trường bạn tiếp xúc, thay đổi theo những quyết định của chính bạn. (các bạn yêu thích môn tướng số có thể không thích câu nói của tôi, nhưng, tôi tin vào những gì mình thực mục sở thị).

Nhưng khi cảm thấy, đây là lựa chọn tốt với bạn, có tiềm năng và cơ hội, thì hãy bắt lấy nó. Thương lượng luôn đòi hỏi sự linh hoạt mà. 

Hãy cố gắng thương lượng trong cuộc gặp mặt trực tiếp. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoảng 60-93% giao tiếp là phi ngôn ngữ. Để hiểu chính xác điều nhà tuyển dụng muốn dựa cả trên ngôn ngữ cử chỉ, thái độ của họ, bạn nên thương lượng trực tiếp. Làm như vậy cho phép bạn kết nối với họ cả về cảm xúc. Qua cái bắt tay, nụ cười, câu chuyện vui, bạn có thể thuyết phục họ tốt hơn.

Dù là vấn đề “cơm áo gạo tiền” nhưng nhiều người lại mắc sai lầm đáng tiếc ở bước quan trọng này và thất bại trong việc nhận được mức lương mong muốn. Vì vậy, muốn thương lượng thành công, bạn nên tránh những sai lầm kể trên.

Quá trình thương lượng để có mức lương thỏa đáng là một khâu cực kỳ quan trọng sau khi bạn nhận được lời mời làm việc của nhà tuyển dụng. Lời khuyên của các giám đốc nhân sự: “Hãy thực tế khi thương lượng lương bổng và cân nhắc thật kỹ nhiều yếu tố quan trọng liên quan”.

Để biết được mức lương tương xứng cho vị trí bạn ứng tuyển là bao nhiêu, việc thu thập thông tin liên quan đến vấn đề lương bổng là rất cần thiết. Bạn càng nắm bắt được nhiều thông tin, bạn càng có cơ hội thương lượng được mức lương hấp dẫn. Một số nguồn thông tin bạn có thể tham khảo là: khảo sát hàng năm về chế độ lương bổng của các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực nhân sự, các công ty nghiên cứu thị trường. Đặc biệt, bạn bè của bạn có thể là nguồn cung cấp thông tin giá trị về vấn đề “tế nhị” này.

Nếu bạn được vài nhà tuyển dụng “chấm”, mức lương đề nghị của họ có thể chênh lệch nhau. Tuy nhiên, bạn nên chọn lời mời làm việc mà bạn cho là tốt nhất. Vậy thế nào là “tốt nhất”? Bạn phải xác định được mục tiêu của mình. Ví dụ, là một bà mẹ trẻ, bạn không có thời gian rỗi ngoài giờ làm việc chính thức để cống hiến thêm cho công việc. Rõ ràng trong trường hợp đó lời mời làm việc tốt nhất chính là công việc có mức lương tương đối khá so với năng lực của bạn, và nhất là, cho phép bạn về nhà đúng giờ vào cuối ngày để chăm sóc con trẻ. 

Bạn cần đánh giá mức lương cùng chính sách đãi ngộ của công ty (bảo hiểm y tế, cơ hội đào tạo và phát triển, cơ hội thăng tiến…). Bạn sẽ so sánh chế độ lương bổng đó với mong muốn của bản thân và chính sách lương bổng bình quân của thị trường. Sau đó bạn hãy tự hỏi “Mức lương và các chế độ đãi ngộ đó có thể thỏa mãn các chi phí sinh hoạt và những mong muốn cơ bản khác của tôi?” 

Ví dụ, nếu bạn là sinh viên mới ra trường, bạn chưa lập gia đình và chưa có kế hoạch muốn lập gia đình (ít nhất là trong 2 năm tới) mục tiêu hiện tại của bạn là đi học để nâng cao kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm  (cái này cần có thời gian cụ thể nhé) thì bạn cần dự trù được các chi phí bạn cần phải bỏ ra trong khoảng thời gian nhất định, chi phí ăn ở, đi lại … nếu bạn không sống cùng gia đình thì điều này càng cần chi tiết, điều này sẽ là cơ sở để bạn lựa chọn lời đề nghị tốt nhất. 

Sau khi phỏng vấn, nhà tuyển dụng có những động thái sau đây không: gửi thư mời làm việc cho bạn rất nhanh, gọi điện kiểm tra xem bạn đã nhận được thư mời chưa, hỏi thăm nhiệt tình và hẹn gặp lại bạn… Tóm lại sự thể hiện quan tâm rất đặc biệt của nhà tuyển dụng đối với bạn đồng nghĩa với việc họ cần bạn. Khi đó bạn có thể an tâm vì bạn sẽ có ưu thế trong quá trình thương lượng lương bổng. Ngược lại, bạn có thể chỉ là sự lựa chọn thay thế nếu như bạn nhận được thư mời làm việc khá lâu sau khi phỏng vấn, bạn cảm thấy khó khăn khi muốn hẹn gặp nhà tuyển dụng…

Chúc các bạn thành công. 

st Nhân Viên Mới