Bánh tráng : tinh hoa ẩm thực xứ Quảng

Bánh tráng là một món ăn đặc biệt in sâu trong tâm trí người Quảng, đặc biệt những ngày tết, giỗ chạp, tiệc tất niên hay toàn bộ các cuộc hội ngộ ăn uống đều không thể thiếu món bánh tráng. Bánh tráng không chỉ đơn thuần là một đặc sản ẩm thực Quảng Ngãi mà nó còn hàm chứa tín ngưỡng rất riêng và thiêng liêng của người xứ Quảng. toàn bộ các mâm cúng giỗ đều phải có bánh tráng, và bánh tráng được để trên toàn bộ các món khác trong mâm cúng. Đồng thời, bánh tráng cũng là món khai vị (ngoài ram) của người xứ Quảng. Những đôi trai gái yêu nhau, hay những người còn e ngại trong ăn uống hoặc những bạn già gặp nhau trong ngày cúng giỗ, tiệc tùng thì bánh tráng là món làm cho bớt đi sự bỡ ngỡ, ngại ngùng. Đôi tay để không lóng ngóng, vụng về có thể vừa bẻ nhỏ bánh tráng, vừa nhâm nhi, chuyện trò trong sự thoải mái, tự nhiên.

Bánh tráng phơi sương dùng để gói ram bắp. Ảnh: diadiemanuong

Bánh tráng vừa là món ăn, vừa là nguyên liệu để chế biến các món của người Quảng, từ bữa cơm đạm bạc đến tiệc cúng giỗ, tất niên hay gặp măt, từ các quán bình dân lề đường đến những nhà hàng sang trọng ở Quảng Ngãi. Bất kỳ đi đâu bạn cũng thấy bánh tráng xuất hiện mọi ngóc ngách, hang cùng ngõ hẻm. Tùy theo từng món ăn mà người Quảng chọn loại bánh mỏng dày khác nhau. Bánh tráng cực mỏng phơi sương dùng để gói ram bắp, ram thịt, ram tôm… Bánh tráng mỏng thì bẻ nhỏ cho vào tô bún, don, cháo hay dùng để ăn bò hít hoặc bánh rập (còn gọi là bánh đập hay bánh tráng ướt ráo). Bánh tráng dày có rắc mè thì nướng lên rồi xúc hến hay lòng xào nghệ vào ăn, hoặc có thể quết đường nấu lên, còn gọi là bánh tráng đường. Bánh khi nướng lên nghe mùi thơm của gạo, của mè. 

Bánh tráng bẻ nhỏ ăn cùng với bún hay don là món ăn thân thuộc ở xứ Quảng. Ảnh: trangdulich

Việc làm bánh tráng thì cực trăm bề, những nhà có lò sấy thì đơn giản nhưng với những nhà không có lò thì chỉ có thể làm bánh vào mùa nắng. Nhưng những khi tiết trời bất thường, lúc mưa lúc nắng làm cho những người làm bánh phải lao đao, không biết xoay sở thế nào. Được cái vốn liếng ít nên rất thích hợp cho những người lao động nghèo của xứ Quảng.

Trải qua nhiều lớp thế hệ, nghề làm bánh tráng vẫn không bị mai một trên đất Quảng Ngãi. Ảnh: vnphoto

Bánh tráng là món ăn thuần túy, rẻ tiền, của một đồng nhưng công lại một vạn. Nếu có dịp ghé Quảng Ngãi chơi, bạn chớ quên mua bánh tráng về làm quà cho người thân, bạn bè. Đó là một đặc sản mà người dân xứ Quảng rất tự hào.