ĐỀ THI THAM KHẢO TRUNG HỌC PHỔ THÔNG QUỐC GIA 2019
MÔN: NGỮ VĂN
NHÓM 1 Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề
(Quốc Học – PTDTNT Vân Canh —————————————-
–– Hoà Bình – Nguyễn Trân)
I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc đoạn trích và thực hiện các yêu cầu:
Truyền thống văn hoá của dân tộc ta đã được hun đúc, tích lũy, chọn lọc trên bốn ngàn năm dựng nước, giữ nước và phát triển đất nước. Bản chất nền văn hoá dân tộc là tính tự hào, tính đoàn kết, tính nhân ái, biết tôn trọng tự do và hạnh phúc của người khác, biết hy sinh vì đại nghĩa, biết xa lánh và đẩy lùi cái xấu cái ác ra khỏi lòng mình. Ở đâu và lúc nào các hiện tượng phi đạo đức xuất hiện phổ biến trong cuộc sống cộng đồng, như tranh giành, kỳ thị, bảo thủ, độc đoán tôn thờ vật chất, lừa đảo, manh động, thì biết rằng ở đó văn hoá đã bị suy đồi đã bị lãng quên, con người đã bị mất gốc. Tiến bộ vật chất chưa chắc đã có văn hoá, tri thức khoa học chưa chắc đã có văn hoá, nếu sự tiến bộ và tri thức đó được sử dụng để phục vụ cho tham vọng cá nhân hay một nhóm người, phục vụ cho sự tàn phá và huỷ diệt loài người.
Một nền văn hóa chân chính phải được bắt nguồn từ giáo dục và đạo đức. Giáo dục là hạt nhân, đạo đức là gốc rễ, văn hoá là cành lá. Thiếu giáo dục cây không có hạt nhân tốt, thiếu đạo đức gốc rễ không thể bám sâu vào lòng đất, thiếu văn hoá cành lá không thể xanh tươi phát triển được. Giáo dục là hạt nhân để cấu tạo con người, đạo đức là yếu tố nền tảng để con người phát triển đúng hướng, và văn hoá là nhựa sống là nét đẹp nội tâm được phát tiết ra trong cách ứng xử, giao tiếp. Thiếu văn hoá chúng ta xử sự với nhau thiếu lịch sự, thô lỗ, mất cảm thông, mất vô tư trong sáng.
Đã đến lúc chúng ta phải xây dựng, phát triển con người và xã hội trên nét đẹp văn hoá. Nét đẹp văn hoá giúp chúng ta suy nghĩ hành động theo tiêu chuẩn đi lên mà cuộc sống hôm nay cần phải có.
(http://www hoalinhthoai.com, trích Văn hóa và cuộc sống)
Câu 1. Theo tác giả đoạn trích, bản chất của nền văn hóa dân tộc là gì?
Câu 2. Vì sao sự tiến bộ về vật chất, tri thức khoa học nhiều lúc không song hành cùng với sự tiến bộ về văn hóa?
Câu 3. Tại sao giáo dục và đạo đức là hai yếu tố cốt lõi làm nên một nền văn hóa?
Câu 4. Anh/chị có cùng quan điểm với tác giả: Thiếu văn hoá chúng ta xử sự với nhau thiếu lịch sự, thô lỗ, mất cảm thông, mất vô tư trong sáng? Vì sao?
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày nét đẹp trong văn hóa ứng xử của học sinh.
Câu 2 (5.0 điểm)
Về hình tượng sông Hương trong bút kí Ai đã đặt tên cho dòng sông? của Hoàng Phủ Ngọc Tường, có ý kiến cho rằng: Vẻ đẹp bề sâu của sông Hương là những trầm tích văn hóa, lịch sử.
Bằng cảm nhận về hình tượng sông Hương, anh/chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
————Hết————–
GỢI Ý ĐÁP ÁN
|
Câu
|
Nội dung
|
Điểm
|
|
I
Đọc hiểu
(3,0 điểm)
|
Câu 1. Bản chất nền văn hoá dân tộc là tính tự hào, tính đoàn kết, tính nhân ái, biết tôn trọng tự do và hạnh phúc của người khác, biết hy sinh vì đại nghĩa, biết xa lánh và đẩy lùi cái xấu cái ác ra khỏi lòng mình.
|
0,5
|
|
Câu 2. Sự tiến bộ của vật chất, tri thức khoa học nếu chỉ để phục vụ cho tham vọng cá nhân, không hướng đến lợi ích chung của con người thì chưa song hành cùng với sự tiến bộ về văn hóa.
|
0,5
|
|
|
Câu 3. Tại vì:
– Giáo dục là yếu tố hạt nhân tạo nên một con người có tri thức để nhận biết những vấn đề trong cuộc sống. (0,5đ)
– Đạo đức là yếu tố gốc rễ, nền tảng để định hướng con người phát triển đúng hướng, biết cách ứng xử, giao tiếp chuẩn mực trong cuộc sống. (0,5đ)
|
1,0
|
|
|
Câu 4. HS có thể chọn nhiều cách trả lời sao cho thuyết phục, tuy nhiên hướng trả lời phù hợp là:
– Cùng quan điểm với tác giả. Vì:
+ Văn hóa là một trong những phẩm chất tốt đẹp của con người. Văn hóa là thước đo sự hiểu biết của con người. (0,5đ)
+ Vì vậy người có văn hóa sẽ có cách ứng xử lịch thiệp không thô lỗ,… (0,5đ)
|
1,0
|
|
|
II
Làm văn
(7,0 điểm)
|
Câu 1. Học sinh xác định được:
– Viết đúng đoạn văn nghị luận theo đúng yêu cầu về cấu trúc, dùng từ, đặt câu.
– Trình bày suy nghĩ theo nhiều cách nhưng cần hướng tới:
+ Ứng xử có vai trò quan trọng trong cuộc sống và ứng xử có văn hóa là nét đẹp của mỗi con người nói chung và học sinh nói riêng.
+ Học sinh biết nói lời cảm ơn hay xin lỗi trong học tập và cuộc sống…
+ Tuy nhiên vẫn còn một số học sinh ứng xử thô lỗ, vô phép gây ấn tượng xấu. Vì vậy cần cố gắng học hỏi và hoàn thiện bản thân.
|
2,0
|
|
Câu 2. Cảm nhận Vẻ đẹp bề sâu của sông Hương là những trầm tích văn hóa, lịch sử.
1. Đảm bảo cấu trúc của bài văn nghị luận
– Trình bày đầy đủ các phần: Mở bài, thân bài, kết bài.
– Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, diễn đạt.
2. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Vẻ đẹp bề sâu của sông Hương là những trầm tích văn hóa, lịch sử.
3. Yêu cầu cụ thể:
a. Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm và vấn đề cần nghị luận. (0,5đ)
b. Nội dung:
* Giải thích ý kiến: (0,5đ)
– Vẻ đẹp bề sâu là vẻ đẹp ẩn chìm, đòi hỏi phải có tri thức sâu rộng và chiêm nghiệm mới khám phá được. Nhà văn coi những trầm tích văn hóa, lịch sử là vẻ đẹp bề sâu của sông Hương.
-> Nhà văn đã khám phá sông Hương ở vẻ đẹp văn hóa, lịch sử.
* Cảm nhận về hình tượng sông Hương (2,0đ)
– Vẻ đẹp sông Hương được khám phá dưới góc độ văn hóa: Sông Hương là “người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở”, và bao đời nay sông Hương là nơi khởi nguồn cho các công trình thi ca, âm nhạc, hội họa,…
– Vẻ đẹp sông Hương gắn liền với những sự kiện lịch sử: sông Hương gắn với biết bao chiến công oanh liệt qua các thời đại lịch sử.
– Nghệ thuật: phối hợp kể và tả; biện pháp ẩn dụ, nhân hóa, so sánh; ngôn ngữ giàu chất trữ tình, chất triết luận.
* Nhận xét chung về vẻ đẹp dòng sông Hương dưới góc nhìn văn hóa, lịch sử và khẳng định tài năng của tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường. (0,5đ)
|
0,5
0,5
3,5
|
|
|
* Sáng tạo: Có nhiều cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo (viết câu, sử dụng từ ngữ, hình ảnh và các yếu tố biểu cảm,…); thể hiện được quan điểm và thái độ riêng, sâu sắc, không trái với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
|
0,5
|
DienDan.Edu.Vn Cám ơn bạn đã quan tâm và rất vui vì bài viết đã đem lại thông tin hữu ích cho bạn.DienDan.Edu.Vn! là một website với tiêu chí chia sẻ thông tin,... Bạn có thể nhận xét, bổ sung hay yêu cầu hướng dẫn liên quan đến bài viết. Vậy nên đề nghị các bạn cũng không quảng cáo trong comment này ngoại trừ trong chính phần tên của bạn.Cám ơn.
